CNN Türk’teki Tarafsız Bölge programına katılan Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, sokağa çıkma yasağı ilan etmeden koronavirüs salgınını önlemenin çok kritik beş uygulamayla mümkün olabileceğini söyledi.
5 önlem şu şekilde:
Maske zorunluluğu: Tüm ülkede maske takma zorunluluğu getirilmeli, takmayanlara cezai yaptırım uygulanmalı.
Toplanma sayılarında kısıtlama: Yaşadığımız deneyimler bize taziye evinden 190 vakanın çıkabildiğini, asker uğurlamasında çok sayıda insanın enfekte olabileceğini gösterdi. Tek odaktan yüksek sayıda hasta çıkmasını önlemek için farklı sebeplerle bir araya gelinebilecek etkinliklere kişi sayısı sınırlaması getirilmeli. Örneğin asker uğurlamasında 30 kişi, maç sevincinde 10 kişi gibi… Eğer bu rakamlar aşılırsa kolluk kuvvetleri müdahale edecek.
Kademeli mesai, evden çalışma: Toplu ulaşımda sıkışıklığın önüne geçebilmenin yolu kademeli mesaiden geçiyor. Her iş kolunun farklı saatlerde işe başlayıp bitirmesi insanların kalabalık ortamlara girmesini önler. İş tanımı evden çalışmaya müsait çok sayıda iş kolu var. Zorunlu değilse işyerlerinin evden çalışma sistemine geçmesi desteklenmeli.
Sınavlara yönelik önlemler: Toplu sınav sistemi için de benzer önerilerim var. Sınav salonları arttırılabilir ama en büyük risk alanı sınav salonları değil oraya toplu taşıma yöntemiyle gidip gelecek kişiler. Bir grup 9’da başlayabilir bir grup 9.30’da… Bu yolla o gün toplu taşımadaki kalabalıkların önüne geçilebilir.
Şehirler arası ulaşım öncesi test yapılması: Türkiye’nin birçok ilinde vaka sayısının artışının kaynağı İstanbul, Ankara, Konya gibi şehirlerden ufak illere giden ve salgını başlatan kişiler. Özellikle otobüs yolculukları bazen 10, bazen 20 saat sürüyor. Bu süre dahilinde herkesin aralıksız olarak maske takması imkânsız. Şehirler arası yolculuklarda bir gün önce test yaptırıp negatif raporu alınırsa seyahatler sonrası ortaya çıkacak bulaş oranı yüzde 60 oranında önlenebilir diye düşünüyorum.
